یکی از حوزههای 10 گانه دانش در استاندارد PMBOK که در استاندارد مدیریت پروژه، ISO21500، از آنها به عنوان گروههای موضوعی یاد میشود، حوزه تدارکات (Procurement) است. طبق بند 4-2-3-10 استاندارد ISO21500، گروه موضوعی تدارکات شامل فرآیندهایی است که برای برنامهریزی و به دست آوردن محصولات، خدمات یا نتایج و مدیریت روابط با تامینکننده الزامی هستند.
جدول 1، فرآیندهای گروه موضوعی تدارکات را در ارجاع متقابل به گروههای فرآيندی نشان میدهد.
جدول 1 - فرآيندهای گروه موضوعی تدارکات در ارجاع متقابل به گروههای فرآيندی
گروه موضوعی |
گروههای فرآیندی |
||||
آغازین |
برنامهریزی |
اجرا |
کنترل |
پایانی |
|
تدارکات |
4-3-35 برنامهریزی تدارکات |
4-3-36 انتخاب تامینکنندگان |
4-3-37 مدیریت اجرای تدارکات |
در استاندارد مدیریت پروژه، ISO21500، در مجموع 19 بار از واژه تدارکات استفاده شده است؛ از جمله در بندهای زیر:
4-3-35 برنامهریزی تدارکات:
منظور از فرآیند برنامهریزی تدارکات در ISO21500 عبارت است از برنامهریزی و مستند سازی مناسب و به موقع استراتژی و فرآیند کلی تدارکات قبل از آن که تدارکات آغاز شود.
از این فرآیند به منظور تسهیل تصمیمسازی در مورد تدارکات، تبیین رویکردهای تدارکات و تدوین مشخصات و الزامات تدارکات استفاده میشود.
یکی از خروجیهای اصلی این فرآیند، برنامه تدارکات (procurement plan) است که این نیز به نوبه خود از ورودیهای اصلی فرآیند انتخاب تامینکنندگان است.
4-3-36 انتخاب تامینکنندگان:
منظور از فرآیند انتخاب تامینکنندگان در ISO21500 حصول اطمینان از این امر است که اطلاعات به نحوی از تامینکنندگان اخذ میشود که امکان ارزیابی سازگار پروپوزالها در مقایسه با الزامات اعلام شده وجود دارد.
رویکردهای اجرایی، مشخصات فنی و الزامات پروژه در برنامه تدارکات منعکس شده و به عنوان یکی از ورودیهای اصلی فرآیند انتخاب تامینکنندگان مد نظر قرار میگیرد.
4-3-37 مدیریت اجرای تدارکات:
منظور از فرآیند مدیریت اجرای تدارکات در ISO21500 عبارت است از مدیریت رابطه بین خریدار و تامینکنندگان.
این فرآیند شامل نظارت و بررسی عملکرد تامینکنندگان و دریافت گزارشهای منظم پیشرفت، و انجام اقدامات مقتضی جهت ارتقای انطباق با تمام الزامات پروژه، از جمله نوع قراردادها، کیفیت، عملکرد، وقتشناسی و ایمنی میشود.
این فرآیند با صدور مستندات توافقنامه آغاز و با خاتمه توافقنامه پایان مییابد.
دکتر مانی الهی